Son dönemde sık sık telaffuz edilen uzay kirliliği ne anlama gelmektedir? Uzay kirliliği nedir? Uzay kirliliğinin sebeplerine yakından bakalım. Özellikle İnsanoğlu internet bağlantısı, cep telefonu, hava durumu güncellemeleri, GPS konumları eğlence ve farklı nedenlerle uzay binlerce yapay uydu ile donatmıştır.
Bu uydular işlevlerini yitirirse ne yaşanabilir? Dünyanın yörüngesinde bulunan ve hemen hemen artık birçoğunu bir işlevini kalmaması nedeniyle dünya yörüngesinde birçok insan yapımı nesneler oluşturuyor. Bu nesnelere uzay kirliliği adı veriliyor.
Geçmişte yaşanan patlamalar, çarpışmalar, fırlatmalardan kalan nesnelerin sayısı o kadar fazla ki bu nesneler saatte 17 bin 500 mil hızla uyduya ya da herhangi bir uzay aracına zarar verebilecek büyüklükteler. Oldukça tehlikeli bir hale gelen uzay kirliliği için büyük bir çöplükten bahsedilebilir. Konuyla alakalı herhangi bir adım atılmazsa dünya etrafındaki belirli bölgeler ya da görevler çok daha sakıncalı bir hale gelir.
Uzay Kirliliği Nedir? Uzay Kirliliğinin Dünyaya sonuçları
Uzayda yaşanacak bir çarpışma ya da patlama çalışan bir uyduya zarar verebilir. Bu uyduların bir kısmını yok edebilir, küçük hızlı hareket eden binlerce enkaz parçacığı oluşturabilir. Bununla alakalı güzel bir örnek vermek gerekirse 2007 yılında bir uydunun kasıtlı olarak imha edilmesi ile birlikte yaklaşık olarak 8 kilometre yükseklikte enkaz miktarı ikiye katladı ve o sırada da enkaz popülâsyonu %30 oranında arttı.
Uyduları bu enkazlardan korumak oldukça pahalı ve zor, gözetleme izleme ihtiyacı olduğu gibi profesyonel olarak bu zarardan kaçmak için de bazı teknolojileri tamamen değiştirmek gerekmektedir. Ekonomik işbirliği ve Kalkınma Örgütünün yayınladığı rapora göre uzay kirliliği enkazının ilerleyen dönemlerde nasıl bir şekilde hayatımıza gireceği açık bir şekilde belirtilmiştir.
- İklim araştırmaları ve yer bilimi araştırmalarında sorunlar yaşanabilir
- Ekonomik büyüme yavaşlar ya da kısıtlanır
- Hava tahmini, uzay tabanlı iletişim ve İnternet kısıtlamaları olabilir
- Dünya yörüngesindeki baskı ve kirlik artar
- Astronot yaşamları sona erebilir
Uzay Kirliliği Nasıl Azaltılır? Uzay Kirliliği Çalışmaları
Uzay Kirliliği Nedir? Uzay kirliliğini azaltmak ya da bu sistemi değiştirmek çok basit bir olay değil. Yörüngede bulunan tüm koşullarda yapılan değişiklikler yüz milyonlarca dolara mal olur. Bu nedenle de uzay kirliliğine karşı bir anda çalışmalar yapmak bir ülkenin tek başına buna yetişmesi çok mümkün değildir.
Özellikle dönemde yörüngede enkaz ve kirlilik sayısı artmaktadır. Yaşanacak çarpışmalar doğrultusunda yörüngedeki bazı belirli noktalar artık kullanılamaz durumda. Buda Kessler sendromuna yol açar. Yine yayınlanan bir rapora göre uzay kirliliğini azaltmak için alakalı şirketler bazı maddeler verdi. Bakalım bu maddeler nelermiş.
- Bilerek ve kasten yapılan oluşumundan kaçınmak gerekir
- Alçak yörüngedeki görevler 25 yıllık bir yörünge kuralına göre yapılmalıdır
- Kaza sonucu yaşanacak olumsuzluklara karşı önlemler alınmalıdır
Uzay kirliliği ile alakalı en fazla merak edilen konuların başında yörüngede bulunan çöplerin ne olacağı geliyor. Uzayda bulunan bu enkazları kaldırma maliyetleri son derece yüksek olduğu için ayrıca mülkiyet ile ilgili yasal sorunlar da yaşandığı için ulusal veya uluslararası eylemler engellenebiliyor.
Bu konuyla alakalı araştırma yapanlar ve uzmanlar robot, model uydular kullanarak uzay çöplüğü sorunu çözmeye çalışıyorlar. Bu konuyla alakalı bir şirket 2025 yılında uzay yörüngesine çalışmalar gerçekleştirecek ve çöp toplama denemesi için bir uydu fırlatılacak.